Zoveel bijen, is dat niet gevaarlijk?
Nee.
Dat is het korte antwoord. Maar de vraag is legitiem want niet iedereen is even enthousiast over kleine vliegende beestjes met een angel.
Nu hebben bijen nogal eens last van het imago van wespen.
Wespen hebben een ander leven dan bijen en worden op enig moment gedwongen het nest waar ze wonen te verlaten. Vaak in augustus komen er dan in grote getale wespen voor in de omgeving van onze terrassen, bbq’s en afvalbakken. Meestal aangetrokken door de zoete geuren van eten en drinken. Dat doen bijen niet.
Bijen komen zelden in de buurt van mensen. Een bij die de kast uitvliegt gaat namelijk op zoek naar nectar of stuifmeel. Haar taak is hier een voorraad van aan te leggen in de kast. Nectar en stuifmeel vinden de bijen bij bloemen van bomen en planten. In het hedendaagse Nederland vaak nog eerder in de stadse omgeving dan in de landelijke omgeving. Daar groeien vooral gewassen die voor mens en dier belangrijk zijn als voedsel maar voor de bijen maar weinig of kortdurend een bron van nectar en stuifmeel zijn.
Bijen zijn daarnaast erg goed te sturen. Als de vlieghoogte hoog genoeg is ontmoeten ze op hun vliegtocht naar de gewenste bloemen helemaal geen mensen. Ze zoeken de bloemen op en dalen vaak pas als ze er zijn. Het uitvliegen vanaf een dak is dus uitstekend, want hoog genoeg om vrij uit te vliegen! Dit kan ook gestuurd worden door het plaatsen van een hoog obstakel, zoals een schutting, voor de bijenkast waardoor de bijen gedwongen worden eerst hoogte te winnen.
De imkers van Tuinhoning werken met bijenvolken van het ras Carnica. Dit is een ras met een aantal gunstige eigenschappen waaronder de vriendelijkheid van het volk.
Toch blijven het beestjes die zich met hun angel zullen verdedigen wanneer ze in de knel komen. Op deze manier kan iemand gestoken worden door een bij en hoewel dit even pijnlijk kan zijn is er over het algemeen niet veel aan de hand. Dit wordt anders bij een allergische reactie. Dan kan een bijensteek vervelende gevolgen hebben.
Wat moet ik doen als ik tóch gestoken word?
Een tip wanneer je gestoken wordt door een bij is om direct te kijken of de angel in de huid is achtergebleven. Door een soort weerhaakjes blijft deze vaak samen met het gifblaasje achter in de huid. Probeer deze met een nagel, of pinpas bijvoorbeeld, weg te schrapen van de huid. Als je deze tussen duim en wijsvinger probeert te pakken loop je het risico het gifblaasje helemaal leeg te knijpen waardoor er nog meer gif in de huid komt.
Een volkswijsheid zegt ook het gif uit te zuigen. Dit is over het algemeen nutteloos omdat het gif zich te snel verspreidt. Bovendien kan het zelfs riskant zijn omdat het zojuist genoemde gifblaasje dan in de keel kan schieten van de dappere helpende hand! Liever niet doen dus.
Ben je gestoken en wil je je groot houden? Doe dan niet stoer door te doen alsof er niets aan de hand is. Rustig blijven is prima, maar vertel altijd iemand dat je zojuist gestoken bent en vraag hem of haar jou even in de gaten te houden. Mocht je een allergische reactie vertonen – misselijk worden, hartkloppingen, last van ademhalen, benauwdheid – dan kan direct hulp gezocht worden. Let vooral op wanneer je in het gezicht of in de buurt van luchtwegen bent gestoken. Door zwellingen kan dit erg vervelend zijn en soms moet een arts geraadpleegd worden.
Helaas zijn de gevolgen voor de bij die gestoken heeft over het algemeen dramatischer dan voor jou. Ze overleeft het namelijk niet als de angel achterblijft…
Is Tuinhoning wel veilig en gezond?
Ja. Waarschijnlijk is deze honing, uit jouw eigen omgeving, een zuiverder en eerlijker product dan de honing die tegen lage prijzen wordt geïmporteerd uit andere delen van de wereld. Vaak aangeduid als ‘niet EU-honing’.
Hoewel er op het etiket staat dat er in de pot honing zit is dit niet altijd het geval. Dit kunnen ook andere suikers zijn. Controle hierop is vaak niet toereikend. Bovendien komen er vaak ongewenst andere, giftige, stoffen of antibiotica in de honing terecht omdat dit wordt gebruikt om ziekten te bestrijden en de opbrengst te verhogen. Die middelen zijn niet in alle landen verboden, echter binnen de EU is het gebruik om goede redenen niet toegestaan.
Over het algemeen geldt dat de EU-honing, en zeker de honing van lokale imkers, van goede kwaliteit en een eerlijk product is.
Laat je niet onnodig in de war brengen door loze kreten als ‘ambachtelijk’, ‘koud geslingerd’ of ‘natuurzuiver’, deze toevoegingen mogen niet op een etiket staan en hebben doorgaans alleen commerciële waarde. Ze zeggen helemaal niks over de honing. Honing is altijd een puur product.
Hoe maak je gekristalliseerde honing weer vloeibaar?
De honing van Tuinhoning is pure honing. Wel door een zeef ontdaan van wasrestjes en daardoor mooi helder maar de honing is niet gefilterd. Daardoor zitten alle natuurlijke stoffen en enzymen nog in de honing. Dat zijn bijvoorbeeld pollen van de planten die de bijen hebben bezocht voor de nectar.
Zodra de temperatuur schommelt of het kouder wordt gaan de suikers in de honing gemakkelijker kristalliseren. Deze kristallen hechten zich aan bijvoorbeeld de pollen in de honing en daarna aan elkaar. Zo wordt uiteindelijk alle honing hard door het kristalliseren.
Dit is volkomen normaal en gemakkelijk op te lossen. De mooiste oplossing is de honing gedurende enige tijd te verwarmen tot maximaal 40 graden. Bijvoorbeeld door de pot in een pan met warm water te plaatsen, au-bain-marie. Het water mag maximaal 40 graden zijn, dat is ongeveer net zo warm als een hete douche. Regelmatig roeren en eventueel herhalen. Dan blijven alle voedingsstoffen in de honing bewaard en worden er geen schadelijke stoffen aangemaakt door te hoge verhitting.
Een andere mogelijkheid is om de honing enkele uren voor de kachel te zetten, ook dan tussentijds een keer roeren om de warmte te verdelen.
De makkelijkste oplossing is om de honing even in de magnetron te verwarmen. Snel klaar maar bepaalde enzymen en waardevolle voedingsstoffen uit de honing gaan daarbij verloren. Doe dit dus liever niet, maar als je het wel doet, dan op een lage stand en steeds heel kort, dan roeren om de warmte te verdelen. Let op dat je geen metalen deksel op de pot laat zitten.
Om kristallisatie te voorkomen kan je honing het best bewaren op een redelijk warme plek met een constante temperatuur.
Kan ik nog iets doen voor de bijen?
Uiteraard!
Je draagt met de aankoop van Tuinhoning producten al enorm bij aan de biodiversiteit (soortenrijkdom) in jouw omgeving. Hierdoor wordt het voor de supermarkt mogelijk gemaakt om bijenkasten te plaatsen in je eigen buurt. De bijen zorgen voor veel extra bestuiving tijdens het zoeken naar stuifmeel en nectar. Dat merk je in de tuin.
Je kunt daarnaast bloemen zaaien voor de bijen, hier profiteren de wilde bijen, de honingbijen, vlinders en vele andere insecten van. Dit komt de biodiversiteit ten goede waardoor er meer balans komt in de natuurlijke gang van zaken. Want een rijk leven met een gevarieerd aanbod aan planten en insecten trekt weer veel andere dieren aan die hier van kunnen leven.
Hoe werkt het met de zakjes bloemenzaad?
De zakjes bloemenzaad die onder het Tuinhoning merk te koop zijn bestaan uit een biologisch mengsel van zaden. De zogeheten Tübinger mix.
Door dit zakje te kopen draag je direct €1,- (of meer) per zakje bij aan de bijenkasten. Deze extra euro wordt besteed om de bijenkasten te kunnen plaatsen op de supermarkt in jouw omgeving en de imker deze te laten onderhouden.
De zaadjes uit het zakje kan je het best zaaien in het voorjaar, bij voorkeur in april of mei in de volle grond op een half zonnige tot zonnige plaats. Uitstrooien over losse aarde, ligt aandrukken, bedekken met wat aarde en voldoende nat houden in de eerste wekeninnen twee weken ziet u de zaadjes kiemen en je hebt wekenlang kleurrijke bloemen waar veel bijen en andere insecten op af zullen komen!
Is de honingbij een bedreiging voor de wilde bij?
Je leest veel over bijen in de media: “Het gaat slecht met de bij.” “De bijen zijn belangrijk voor ons.” “Zonder bijen sterft alle leven!”
Het klopt inderdaad dat er de laatste jaren veel minder bijen geteld worden. Vooral de wilde bijensoorten in Nederland nemen af. De honingbijen hebben het voordeel dat ze verzorgd worden door een imker en dat helpt ze om bijvoorbeeld ziekten te voorkomen.
De grootste bedreiging voor zowel de wilde bij als de honingbij en vele andere insecten is het gedrag van de mens. Door de mens komen er veel giftige stoffen in en op planten terecht en neemt de biodiversiteit enorm af. Denk aan onze grote agrarische sector waardoor er weinig ruimte is voor andere planten en bloemen dan wat we zelf willen verbouwen. Maar ook de keurig aangeharkte tuinen, gemaaide gazons en bestrate terrassen rondom woningen helpen de bijen niet.
Toch kan ineens de vraag opkomen of honingbijen geen bedreiging vormen voor de wilde bijen. Immers, de aanwezige nectar kan maar door één bij meegenomen worden.
Die vraag kan niet zo gemakkelijk beantwoord worden. Immers, honingbijen en wilde bijen bestaan al eeuwen naast elkaar. Dus ze hebben beide bestaansrecht. Er is te weinig wetenschappelijk onderzoek beschikbaar om zomaar te zeggen dat een afname van de ene soort wordt veroorzaakt door een toename van de andere soort. Wel is het zo dat er uitzonderlijke situaties ontstaan waarbij er door imkers zoveel bijenvolken op één locatie worden geplaatst dat de wilde bijen bijna verdwijnen. Deze situaties halen vaak de media, zoals afgelopen jaren tijdens de bloei van balsemien in de Biesbosch. Maar ook in Drenthe, op bijvoorbeeld het Dwingelderveld wanneer de heide bloeit. Hier grijpt Staatsbosbeheer in om het aantal bijenkasten binnen de perken te houden.
Één enkel bijenvolk heeft echter vrijwel geen impact op het voortbestaan van andere bijensoorten. Kijk in je eigen tuin bijvoorbeeld eens een tijdje naar een bloemenperkje met verschillende soorten bloemen. Na verloop van tijd ontdek je dat elke bloem door een andere bijensoort, of andere insectensoort zoals de vlinder natuurlijk, wordt bezocht. Het is niet zo moeilijk om de verschillen te zien tussen een vosje, metselbij, hommel of honingbij. Als je er even de tijd voor neemt zie je dat ze allemaal een eigen voorkeur hebben voor bloemen.
Om bijensterfte tegen te gaan is het beste antwoord het creëren van meer biodiversiteit. Meer verschillende bloemen en planten, minder bestraten en ondanks de voorliefde voor een strak gazon ook iets minder maaien. Paardenbloem, brandnetel en klaver zijn bijvoorbeeld bloemen die door allerlei soorten bijen erg gewaardeerd worden!
Wat moet ik doen als ik een zwerm zie?
Vooral in het voorjaar, de maanden mei en juni, is er kans dat je ergens een zwerm bijen aantreft. Dat kan zijn in de lucht of vaker in een grote kluwen bijen die ergens aan hangen. Een zwerm ontstaat als het bijenvolk goed groeit en te groot wordt voor de kast en de imker niet tijdig ingrijpt door bijvoorbeeld meer ruimte te geven.
Dan zorgt het volk er voor dat er minimaal één nieuwe koningin in het volk komt en vlak voordat deze ‘geboren’ wordt vertrekt de oude koningin met de helft van het bijenvolk op zoek naar nieuwe woonruimte. Vaak blijft dit vertrekkende volk in de buurt van de oude kast en wordt er door enkele verkennende bijen gezocht naar een geschikte plek. Op dat moment kan je een kluwen bijen aantreffen. Dit ziet er bedreigender uit dan het is, want steken doen deze bijen vrijwel niet. Ze hebben zich volgezogen met honing om tijdens de verhuizing enkele dagen te kunnen overleven.
Bel in ieder geval een lokale imker, deze komt de bijen vaak direct ophalen. Anders is de kans groot dat de bijen het niet overleven. Kijk voor gegevens van lokale imkers op de website van de NBV.
Wie kunnen er allemaal een bijenkast huren?
In principe kan iedereen een bijenkast huren bij imkerij Bij de Drenth. Wel wordt altijd naar de lokale mogelijkheden gekeken want de imkerij wil het beste voor de bijen.
Als je ondernemer bent en geïnteresseerd in de mogelijkheden om een bijenkast te huren en te profiteren van de unieke Tuinhoning producten, kijk dan zeker even hier voor de mogelijkheden van Tuinhoning.
Ben je zelf imker, spreekt het concept van Tuinhoning je aan en lijkt het je leuk om mee te helpen om in Nederland bij nog meer supermarkten bijenkasten te plaatsen? Kijk dan even hier en neem gerust contact op met imkerij Bij de Drenth.